Ik bezocht Auschwitz…

Tijdens mijn bezoek in Krakau, kozen mijn vriend en ik er voor om Auschwitz te bezoeken. Ik wilde deze vreselijke plek altijd al eens bezoeken, zodat ik met m’n eigen ogen kon zien wat er gebeurd is op op deze plek en zodat ik (en alle andere bezoekers) dit konden doorgeven aan onze toekomstige kinderen. Want wat hier gebeurd is, mag nooit meer voorkomen. Als je er rondloopt kan je je niet voorstellen dat mensen elkaar aan kunnen doen.

Van Krakau naar Auschwitz

Reis je naar Auschwitz vanuit Krakau, doe dit vooral met een gids. Wij kozen er voor om via onze AirBnB een tour te boeken. Het is ongeveer 1,5 uur reizen vanuit de stad naar het afgelegen Auschwitz. Ook weten de tourguides veel over het kamp en dat is fijn. Je kan er wel vrij rondlopen, maar met een tourguide kom je veel meer te weten over deze verschrikkelijke plek.

We startte op Auschwitz I. Vooraan het kamp zie je de welbekende tekst “Arbeit Macht Frei”. Het kamp wordt omringt door prikkeldraad, wat toentertijd onder hoogspanning stond. De barakken zijn allemaal van steen. Het kamp ziet er zo op het eerste oog beter uit dan ik dacht. “Dit komt omdat Auschwitz I voor de oorlog een militaire basis was, dit de zijn oude barakken van de soldaten”, vertelt onze gids.

We lopen door het kamp. Het is er muisstil. Je hoort alleen de bladeren ritselen in de wind. Geen vogeltje dat overvliegt. Het is niet te voorstellen dat je over een plek loopt waar zoveel leed en pijn de mensheid is aangedaan. Waar met haat, jegens een bevolkingsgroep, geprobeerd is uit te moorden.

Het beroemde bord, “Arbeit Macht Frei”, wat natuurlijk absoluut niet van toepassing was.

Het kamp is omheind met prikkeldraad, wat onder spanning stond. 

Namen en gezichten

We lopen door verschillende barakken, elk met een verhaal over het kamp. Waar mensen hebben geleden, zijn gestorven en elke dag tot hun (snelle) dood hebben moeten lijden. Zo loop je in een barak waar je kunt zien wat er afgenomen is van de mensen nadat ze het kamp in zijn gekomen. De mensen hadden potten en pannen mee, die je nu achter het glas kunt bekijken. Ook afgeschoren haren van vrouwen en mannen, liggen hier in bergen. Zelf dat werd van ze afgenomen nadat ze gestorven waren.

De foto’s van gevangen hangen in enkele barakken. Over wie gesproken wordt, heeft nu ook een gezicht gekregen.

In enkele barakken zie je profielfoto’s hangen, genomen door de nazi’s. Dit zijn de mensen die fit genoeg waren om direct te gaan werken in het kamp, want kinderen en ouderen werden direct naar de gaskamers gestuurd. Bij de foto’s staat vermeld welk beroep ze hadden, wanneer ze het kamp binnen kwamen en wanneer ze gestorven zijn. Gemiddeld is dit een periode van 3 maanden. Daarna zijn ze gestorven door de gruweldaden in het kamp. De foto’s drukken niks anders dan verdriet en leegte uit. Ik vond dit heel aangrijpend.

Birkenau

Na de rondleiding op kamp 1, gingen we door met een busje naar Auschwitz Birkenau, het vernietigingskamp. De beroemde poort, waar de trein onderdoor reed, passeren we en je komt uit op de plek waar de Joden uit de wagons werden gejaagd. Je staat letterlijk op de zelfde plek als waar zij uitstapten en elkaar misschien voor het laatst zagen. Ze werden gescheiden van elkaar om elkaar waarschijnlijk nooit meer te zien. Het rechterdeel van het kamp, wat als eerste gebouwd is, bestaat uit stenen barakken. Deze stenen zijn afkomstig van de huizen die de nazi’s hebben gesloopt in het toenmalige dorp. Toen deze stenen op waren, zijn ze overgegaan op houten barakken. Die zie je in het rechterdeel van het kamp. Veel barakken staan er niet meer en je ziet alleen nog de oude stenen schoorstenen staan.

De rails, waar de treinen met wagons vol met Joden het kamp opreden, leidde de mensen letterlijk de hel in.

Aan de zijkant zie je niks meer van de houten barakken. Deze zijn vergaan door de tijd of door de nazi’s verwoest.

De gaskamers bestaan ook niet meer. Toen de Duitsers de hete adem van de Russen voelden, hebben ze zoveel mogelijk geprobeerd te vernietigen. Eerst de gevangenen en daarna de gaskamers. Op de plekken waar 2 van de gaskamers stonden, staat nu een monument. Het is heel indrukwekkend.

Als laatste onderdeel van de tour bezochten we de barakken op het kamp. De plek is kil en de bedden zijn klein. Onmenselijk, als je weet dat ze er met zeven personen op moesten slapen. In een van de barakken zie je tekeningen op de muren. De kinderen die er zaten konden zo een stukje van de oorlog en de hel, waarin ze zaten, vergeten. De pijn was te groot en het leed te erg om dit te kunnen verzachten.

Nooit vergeten

Een van de aangrijpendste dingen vond ik de foto’s. Er waren foto’s gemaakt door kampbewaarders. Op momenten dat mensen de trein uitstapte. Op het moment dat mensen werden geselecteerd. Op het moment dat ze richting de gaskamers liepen. Deze foto’s dateren uit de eerste twee jaar van het kamp. Je ziet dat de mensen geen benul hadden waren ze waren beland. Geen angst. Kinderen die lachend met moeders lopen. Die mensen was een nieuw leven beloofd. In plaats van een nieuw leven, werden ze bruut vermoord.

“Door te vergeten wat hier gebeurd is, sterven de slachtoffers nog een keer. We moeten blijven herdenken om te zorgen dat dit nooit meer gebeurt.”

Het bezoek aan Auschwitz I en Auschwitz Birkenau was voor mij heel indrukwekkend. Door alle verhalen. De helden verhalen maar ook de vele vreselijke scenario’s die zich er hebben afgespeeld. Het is echt de moeite waard om de kampen te bezoeken, want deze geschiedenis heeft grote gevolgen gehad voor de toekomst van Europa, het Europa waar jij en ik nu in leven.

Talitha Berger

Speelt waterpolo | verzameld uit elke hoofdstad iets kenmerkends | verzameld maskers van haar reizen | Elle en Vogue zijn mijn bijbels | heeft eindeloos veel lippenstift | zwart is mijn favoriete kleur | Kattenvrouwtje | koken is een hobby | Vriendin van Teun