Een kijkje achter de gesloten deuren: rondleiding in het Vredespaleis

Als geboren Hagenaar ontdek ik nog steeds nieuwe plekjes. Zo beklom ik onlangs de Haagse kerktoren en nu opende de deuren van het Vredespaleis. Een bezoek aan het paleis is erg bijzonder, slechts enkele weken in de zomervakantie en heel af en toe in het weekend kun je het paleis bezoeken voor een rondleiding. Wat er te zien is, vertel ik in dit blog, helaas wel zonder foto’s omdat fotograferen strikt verboden is.

Vredespaleis Visitor Center

Voor een bezoek aan het Vredespaleis kom je binnen via het gratis Visitor Center. Hier kom je meer te weten over de hoven die in het paleis gevestigd zijn en worden een aantal voorstrijders van de vrede uitgelicht. Inclusief het bekijken van de film duurt dit je ongeveer een half uur. Daarna moeten we al onze eigendommen opbergen in een kluisje, ons paspoort laten zien en kunnen we door de securitycheck. Daarna staat onze gids ons op te wachten, we gaan via de grote entree naar binnen.

Geschiedenis van het Vredespaleis

Het Vredespaleis werd aan het begin van de 20^e eeuw gebouwd en geopend naar aanleiding van een belangrijke vergadering. Tsaar Nicolaas II initieerde een vredesvergadering in 1899 omdat er in die tijd een enorme wapenwedloop gaande was maar anderzijds ook een ideaal van vrede dat een positieve impact zou hebben op de welvaart. Die vergadering vond plaats in Huis ten Bosch, Den Haag en er werd gesproken over het neerleggen van de wapens en internationale rechtspraak. Zo ontstond ook het idee van het Vredespaleis om ook het ‘Hof van Arbitrage’ een plek te geven. Filantroop Carnegie, de voormalige staalmagnaat en op dat moment een van rijksten ter wereld, investeert in de bouw met als voorwaarde dat er een omvangrijke bibliotheek komt.

Architectuur van het gebouw

Meer dan 200 architecten stuurden een ontwerp in voor de bouw van het paleis. Uiteindelijk wordt een ‘renaissancestijl’ ontwerp van de Franse architect Cordonnier gekozen, dat wel op basis van het budget wordt bijgesteld, oorspronkelijk zijn er vier torens bedacht. In 1907 wordt de eerste steen gelegd en in 1913 opent het paleis haar deuren. Bij de bouw van het paleis geven de verschillende landen gul, het paleis is gedecoreerd met prachtige kunstvoorwerpen. Ook de buitenkant van het gebouw bestaat uit geschenken. Het uurwerk van de toren kwam uit Zwitserland, het entreehek uit Duitsland, Noorwegen en Zweden brachten het graniet voor de decoratie van de voorkant van het gebouw.

We struikelen bijna over ‘Sol Iustitiae Illustra Nos’ Latijns voor Zon der gerechtigheid verlicht ons in dat in het marmer bij de entree gekerfd is. Een enorme monumentale trap prijkt voor ons. Daarnaast is het paleis modern voor haar tijd. Zo is er een lift, elektrische verlichting en centrale verwarming aangebracht. Zo’n 100 jaar geleden heel modern! De statige gangen hebben allen glas-in-rood ramen, 20 om precies te zijn. Twaalf verbeelden de maanden, vier de seizoenen en de vier elementen. Borstbeelden van voortrekkers van de vrede zoals Mahatma Gandhi, Nelson Mandela en Aletta Jacobs staan in de gangen op een pronkstuk. Op naar de rechtszalen.

Gerechtshoven in het Vredespaleis

Het Paleis is nog steeds in gebruik als een werkpaleis. Zowel het ‘Hof van Arbitrage’ als ‘Internationaal Gerechtshof’ hebben zetel in dicht prachtige gebouw. Daarnaast zijn meerdere instanties hier gevestigd en is er de bibliotheek die op verzoek van filantroop Carnegie werd gestart.  Hier worden dus daadwerkelijk dus de besluiten genomen over ‘transnationale’ zaken. Bijvoorbeeld de discussie tussen Nederland en België over een spoorweglijn ‘de IJzeren Rijn’ die de Antwerpse haven met het Duitse Ruhrgebied verbindt. Of het conflict over het grensgebied in de Krim, Oekraïne en Rusland. De rechtzalen zijn aangekleed met enorme kunstwerken beide een geschenk vanuit Frankrijk met een verbeelding van de vredesgodin ‘Irene’. Ook heeft de rechtszaal van het Internationaal Gerechtshof een viertal enorme glas-in-lood ramen, die werkelijk te mooi zijn en uiteraard ook geschonken door het Verenigd Koninkrijk. De ramen verbeelden dat door technologische, intellectuele en spirituele revoluties er vrede zal komen. Per raam is dit verbeeld en in het laatste raam is de toekomst te zien.

Geschenken in het paleis

Een van de topcadeaus was een 3200 kilo wegende vaas van Tsaar Nicolaas II uit Rusland, die een eervolle plek heeft, met een omlijsting van keramiek uit Delft. Denemarken schonk de fontein met ijsberen en zeeleeuwen in de binnentuin en China een viertal vredesvazen die normaal alleen keizers krijgen. Een bonte collectie! Japan schonk een enorm wandtapijt van zijde, dit is een waar topstuk. Ruim 48.000 mensen werkten 5 jaar aan dit kunstwerk dat 100 vogels en bloemen verbeeld. In de Japanse zaal, die wordt gebruikt voor vergaderingen van alle lidstaten van het Hof van Arbitrage, staan ook prachtige stoelen met een geborduurd wapen van de vertegenwoordigers per land. Nederland heeft een grotere zetel, omdat de Nederlandse minister van Buitenlandse zaken als gastland voorzitter is.

Imposant trappenhuis

Hoogtepunt is dan ook zeker het trappenhuis naar de eerste etage van het paleis. Als je halverwege de trap staat kun je niet stoppen met kijken. De glas-in-lood ramen hier zijn een geschenk van Nederland, het beeld van vrouwe justitia van de Verenigde Staten en het Christusbeeld is een geschenk van Argentinië. Het religieuze beeld lijkt niet gepast in het paleis, maar is een miniversie van een beeld dat in het Andesgebergte op de grens staat van Chili en Argentinië. Een van de conflicten over de grens werd behandeld in het Hof van Arbitrage. Wapens werden versmolten tot dit kunstwerk.  De plafondschildering herborgt nog een liefdesverhaal, de jonge Haagse kunstenaar werd op slag verliefd op een meisje dat in de tuinen werkte. Hij portretteerde haar gezicht als de godin Irene op het plafond, geheel versierd met bladgoud.

Rondleiding in het Vredespaleis

Een rondleiding aan het Vredespaleis is dus zeker de moeite waard om je te vergapen aan pracht en praal en in korte tijd meer te weten komen over de positie van Den Haag in de wereldvrede. De rondleidingen vinden op beperkte data plaats. Houdt de website van het Vredespaleis in de gaten!

Wil je stiekem al wel binnenkijken? Kijk dan deze fotocollectie.

Sanne Bakker

Sanne Bakker is eigenaar van ensanne reist. Sanne houdt van stedentrips maken en daarbij een hoop dingen bezoeken. Ze is geïnteresseerd in kunst, musea en WW2. Ook is ze in voor echte Try before you die avonturen. Daarbij heeft ze haar diploma in de Reisjournalistiek gehaald.