Sporen van strijd verstopt in het Hürtgenwald

Een museum in de natuur. Een verzameling van sporen uit het verleden. Het wonderschone Hürtgenwald in de Rureifel trekt vele wandelaars en fietsers voor een bezoek. Om de bloedige slag tijdens de Tweede Wereldoorlog te herdenken komen er ook steeds meer bezoekers. Samen met bloggers uit zes andere landen gingen we met Liberation Route Europe op zoek naar de sporen die nog volop zichtbaar zijn.

“Wij hebben hier geen museum met uitgebreide collectie. Ons erfgoed ligt verstopt in de natuur”, zo vertellen onze gidsen Gotthard en Hendrik. Ons programma bestaat daarom ook uit een tweetal hikes dwars door de prachtige natuur. Metershoge bomen, mos in alle tinten groen, watervallen en snelstromende beekjes. In dit prachtige landschap is het bijna niet voor te stellen dat het bloed tijdens de Tweede Wereldoorlog zo hard gevloeid heeft.

De slag om het Hürtgenwald

In de winter van 1944-1945 werd in het Eifelgebergte hevig gevochten. Het Amerikaanse leger koerste af richting Berlijn en trof hier de hergegroepeerde Duitse soldaten. De geallieerden stuitten op de ‘Westwall’ verdedigingslinie, ook wel bekend als de Sigfriedlinie. Tientallen bunkers lagen verscholen in de dichtbegroeide bossen. Sneeuw, ijs en kou maakten deze battle extra zwaar. Stel je daarbij voor dat je door de begroeiing nog geen tien meter ver kon kijken. De Amerikanen wonnen de slag in februari 1945 en later bleek dit de langstdurende battle op het Duitse grondgebied te zijn.

Ochsenkopf Trail

We gaan op zoek naar de sporen van de Tweede Wereldoorlog in het Hürtgenwald. Met gids Hendrik gaan we de Ochsenkopf Trail afleggen, een wandeling van 2,5 kilometer. Hendrik is ongeveer van mijn leeftijd en heeft zich het laatste jaar verdiept in de historie van zijn regio. Zijn vader werkt als boswachter en daardoor kent hij het gebied uitstekend. Als je van het verharde pad af gaat, kom je verschillende bunkers van de ‘Westwall’ en monumenten tegen. Vele jaren na de oorlog o.a. in 1976 en 2000, zijn onbekende soldaten teruggevonden bij onderhoudswerk in het bos. Zo ook het graf van de Amerikaanse soldaat Robert Cahow dat door de stenen, een oorspronkelijke Joodse traditie, een monument is geworden. Het graf wordt ieder jaar door zijn nabestaanden bezocht. De bunkers verderop dateren uit 1930 en het is discutabel hoe deze tijdens de oorlog zijn gebruikt. Nieuwe munitietechnieken moeten het onmogelijk gemaakt hebben om vanuit hier je te verdedigen.

De verwoeste kerk van Vossenack

Een typisch Duitse lunch volgt met Bratkartoffeln en Schweinegebrät, wat een prima bodem is voor onze middaghike. Deze start bij de kerk van Vossenack, een van de dorpen die niet gespaard bleef tijdens de slag. “In Vossenack liep het ‘front’ dwars door de parochiekerk waarbij de Amerikaanse soldaten vanaf het orgelbalkon naar beneden schoten en de Duitsers vanuit de sacristie naar boven”, schreef Heinrich Böll, een Duitse schrijver en Nobelprijswinnaar. De kerk was volledig verwoest en werd na de oorlog opnieuw ingewijd. Bijzonder is dat Duitse veteranen, die ook onder deze slag hadden geleden, een glas-in-lood raam sponsorden voor de wederopbouw. Verderop in het dorp zijn de kogelgaten nog zichtbaar…

Het dal van de Kall

We vervolgen onze route. Eerst dwars over een open veld waar een gure wind ons laat bibbberen.Daarna volgt een steile afdaling tot in het dal van de Kall. Het is ongelooflijk dat met tanks ook op deze paden de strijd is gevoerd. We treffen een prachtig gedichtje langs het pad. Als ik het lees, lopen de rillingen over mijn lijf.

Valley of crosses,
Valley of the losses –
Why this sadness?
Mother Huertgen, are you listening?
Do you feel the warming breeze?
Do your hills resound with whistling?
Where boys tramp with naked knees?
Hush, be still, my sons are sleeping,
They are tired of the war,
Flowers grow, but they are weeping.
Naked knees they’ll see no more.

De Kallbrug is een historisch belangrijke plek want de Duitse arts Dr. Stüttgen riep hier zowel het Duitse als Amerikaanse leger tot stilstand om de gewonden te verplegen. Een unicum in de zware strijd. Een monument uit een rots gehouwen herinnert aan deze ‘heldendaad’.

Tanksporen van een pantservoertuig

Langs watervallen wandelen we vervolgens bergopwaarts. Een pittige klim, zeker voor de niet-geoefende wandelaar (zoals ik), over een drekkig pad. De Amerikanen legden deze route ook af op weg naar het strategisch belangrijke dorp: Schmidt. De tanksporen van een Amerikaans pantservoertuig zijn het topstuk van het ‘openluchtmuseum Hürtgenwald’ te noemen. Het voertuig verbrandde hier en de sporen zijn in de natuur opgegaan. Opwaarts zien we ook meerdere foxholes, ingegraven verstopplaatsen vanuit waar de vijand werd opgewacht. Na een pittige klim volgt een fantastisch uitzicht over het dal van de Kall. Met chocolade en appels (wie wat bewaart…) komen we even op adem om onze route terug te vervolgen naar het hotel. Hendrik vertelt ons op weg nog allerlei anekdotes van zijn oma en oudtante uit die tijd.

 

Landhotel Kallbach: typisch Duits

Tijdens ons verblijf in het Hürtgenwald overnachten we in het typische Duitse Landhotel Kallbach. In het dorpje Simonskall hoor je werkelijk alleen de rivier kabbelen. De kamers waren erg ruim en mijn kamer had een eigen balkon. In de kelder was een bar met biljart, dart en spelletjeskast, erg fijn want ’s avonds heb je hier geen ander vertier. Het hotel biedt ook een zwembad en net vernieuwde wellnessfaciliteiten. Een prima uitvalsbasis om deze prachtige omgeving te verkennen!  Boek Landhotel Kallbach hier!

Rureifel

Het Hürtgenwald is onderdeel van de Rureifel. Dit gebied ligt onder Aken tegen de Belgische grens aan. Rureifel biedt je prachtige natuur, nationale parken en is uitstekend geschikt voor wandelen, fietsen en buitensport. Naast de twee wandelingen die wij maakten, kun je onder andere het park Vogelsang en de begraafplaats in Vossenack bezoeken.

Over Liberation Route Europe

Liberation Route Europe is een grensoverschrijdende herdenkingsroute die de weg van de geallieerden volgt tijdens de bevrijding van West-Europa. Van Zuid-Engeland naar Normandië, via Parijs, de Ardennen, de regio Arnhem-Nijmegen richting Berlijn. Alle regio’s op deze route zijn verbonden door persoonlijke verhalen. Samen met een groep internationale bloggers bezocht ik een deel van de route in België en Duitsland. Meer over Liberation Route Europe
Disclaimer: Deze blog geeft mijn persoonlijke verslag weer van mijn Liberation Route Europe. De historische informatie in het artikel dient om mijn verhaal te ondersteunen en deze heb ik met zorgvuldigheid geraadpleegd.

 

Sanne Bakker

Sanne Bakker is eigenaar van ensanne reist. Sanne houdt van stedentrips maken en daarbij een hoop dingen bezoeken. Ze is geïnteresseerd in kunst, musea en WW2. Ook is ze in voor echte Try before you die avonturen. Daarbij heeft ze haar diploma in de Reisjournalistiek gehaald.